در گذشته در خصوص انواع روش های ارزیابی پرسشنامه توضیح داده ایم. اکنون به بررسی هر گروه از روش ها می پردازیم.
روش های آزمایشگاهی به طور معمول شامل نمونه کوچکی از پاسخگویان در یک محیط یکسان است. بسیاری از این روش ها می توانند در محیط تخصصی نیز مورد استفاده قرار گیرند اما آزمایشگاه محیط رایج تری است.
1. مصاحبه شناختی (Cognitive Interviews):
این روش برای شناسایی مشکلات شناختی است. به طور معمول، در این مصاحبه سؤالات نظرسنجی را به پاسخ دهنده ارائه می دهند تا به آن‌ها پاسخ دهد. مصاحبه کننده از روی نشانه‌های غیرکلامی (مانند سردرگمی و...) و زبان بدن مشکلات شناختی را شناسایی می کند.
این روش در شناسایی مشکلات زیر کاربرد بسیاری دارد:
- دستورالعمل تکمیل پرسشنامه نامناسب یا مبهم است و ممکن است اشتباه درک شود.
- واژه‌هایی در سوالات وجود دارند که برای پاسخ‌دهندگان ایجاد شبهه می کنند و یا معانی متفاوتی دارند.
- تعاریف مبهم و نامناسب در سوالات وجود دارد.
- گزینه ها مبهم و گیج‌کننده وجود دارد.
معمولاً این مصاحبه یک ساعت زمان می برد و پاسخ دهندگان در ازای شرکت در این روش آزمایشگاهی مبلغی پول دریافت می کنند.
از معایب این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تکنیک و استاندارد مشخصی برای انجام آن وجود ندارد.
- معمولاً مشخص نیست دقیقاً کدام سوالات یا کدام گزینه دارای مشکل هستند.
- مصاحبه کنندگان باید دارای تخصص و دانش زیادی باشند.
2. گروه های کانونی (Focus groups):
گروه های کانونی برای درک احساسات و پیشنهادهای شرکت کنندگان در مورد یک موضوع نظرسنجی مورد استفاده قرار می گیرند. در حیطه‌ی طراحی یک نظرسنجی می توان از گروه های کانونی برای یافتن موضوعات مهم یا برای اطمینان از اینکه زبان سؤالات نظرسنجی با اصطلاحات پاسخ دهندگان مطابقت دارد، استفاده کرد.
این روش را می‌توان از چند طریق انجام داد: سنتی، از طریق تلفن، آنلاین، کنفرانس ویدیویی و...
اما معمولاً در روش سنتی تعامل بیشتری وجود دارد و همچنان گروه های کانونی به روش سنتی بیشتر مورد توجه قرار دارد.
به طور سنتی، یک گروه کانونی بحثی بین ۸ تا ۱۰ نفر است که علایق، ویژگی ها، یا شرایط مشترک دارند. جلسات گروه کانونی به طور کلی یک ساعت تا یک ساعت و نیم طول دارند و توسط یک فرد هدایت می شود.
از مزایای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- می توان مسائل مربوط به اصطلاحات و درک مفاهیم کلیدی را قبل از اینکه طراحان نظرسنجی تلاش کنند تا سؤالات را تهیه کنند، بررسی کرد.
- می توان درک صحیحی از تجربیات یا برداشت های مختلف در پاسخ های نظرسنجی به دست آورد.
- گروه های تلفنی و آنلاین امکان تنوع جغرافیایی با هزینه نسبتاً پایین را فراهم می کنند.
این روش اشکالات بالقوه ای نیز دارد مانند:
- ممکن است بحث در گروه های کانونی از موضوع اصلی دور شود.
- تعداد افراد کمی در این بحث شرکت دارند و نتیجه گیری کلی مطابق نظر این تعداد افراد دشوار است.
- در روش تلفنی تعامل کمی وجود دارد و ممکن است اشتباهاتی ایجاد شود.
- در روش آنلاین ممکن است افراد کم‌درآمد تر یا نا آشنا با امکانات و ابزار ارتباطی در نظر گرفته نشوند.
دیدگاه‌های شما:
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را بیان می کند.